Kanser Sonrası Meme Onarımı

Günümüzde meme kanseri, kadınlarda en sık görülen ikinci kanser türüdür. İstatistiklere göre, her sekiz kadından birisi, yaşamı boyunca meme kanserine yakalanacaktır. Bu nedenle her yıl milyonlarca kadın kanser nedeni ile memesinin bir kısmını ya da tamamını kaybetmektedir.

Meme kaybı, kadında çok derin bedensel ve psikolojik sıkıntılara yol açar. Kadınlığın ve analığın sembolü olan, kadın bedeni ve algısı ile birebir ilişkili bu yapının kaybedilmesi, kadınlarda adeta kadınlığını kaybetme, yetersizlik, işe yaramama gibi son derece olumsuz travmalara sebep olur. Ayrıca uygun kıyafetler giyememe, aynaya bakamama gibi bedensel sorunlar da kaçınılmazdır. Bir yandan kanser tedavisi ile uğraşan kadın, bir yandan da bu tedavinin getirdiği böyle ağır psikolojik yükle mücadele etmek durumunda kalmaktadır.

Meme kanserinin ilk tedavi yöntemi ameliyattır. Günümüzde meme kanseri tedavisi ile meme onarımı artık bir arada ele alınmaktadır. Çoğu durumda hastalar ameliyattan ya yeni memeleriyle uyanmakta ya da yeni memelerinin oluşturulması için gerekli ilk işlemlerinin yapıldığı haliyle hastaneden taburcu olmaktadırlar. Dolayısıyla meme kanseri tanısı almış bir kadın hem hastalığın tedavisi hem de oluşan boşluğun onarımı için bilgilendirilmelidir.

Özel bir grup hasta da ailevi meme kanseri genlerine sahiptir (BRCA1, BRCA2 gibi). Bu kişiler büyük olasılıkla ilerleyen yaşlarda meme kanserine yakalanacaktır. Bu nedenle özel bir grup hastada, daha tanı koyulmadan ve erken yaşta memeler alınıp yerine onarım yapılır.

Yapılan çalışmalarda meme kanseri sonrası meme onarımı yapılan hastaların kanser tedavisine uyumunun daha yüksek olduğu, kanser tedavisi sonrasında da normal hayata daha hızlı dönüp daha mutlu bir yaşam sürdükleri gösterilmiştir.

Memenin yeniden yapılması (Meme onarımı) ne demektir?

Memenin yeniden yapımı (Meme rekonstrüksiyonu) meme kanseri nedeniyle memesi alınan kadınlara, kaybedilen memesinin yeniden kazandırılması ameliyatıdır.

Meme onarımı ne zaman yapılır?

Her hastanın durumu birbirinden farklıdır. Hastalığın evresi, meme alındıktan sonra radyoterapi veya kemoterapi görme durumu, hastanın yaşı ve vücut yapısı gibi pek çok faktör bir arada değerlendirilir.

Değerlendirme sonrası seçilecek olan meme onarım biçimleri:

Eş Zamanlı Onarım:

Meme alınma ameliyatı ile aynı seansta onarım işlemi yapılır. Erken evrede olan, radyoterapi/kemoterapi görmeyecek hastalarda genelde bu yöntem tercih edilir.

Geç Onarım:

Meme alındıktan sonra, daha ileri bir zamanda (radyoterapi/kemoterapi sonrası) onarım yapılır.

Her bir alt tipin klinik davranışı, dolayısıyla da tedavisi farklıdır.

Gecikmiş – Eş Zamanlı Onarım:

Onarım işleminin bir kısmı meme alınma operasyonunda yapılır. Bu ameliyatta meme kasının altına bir balon yerleştirilir. Radyoterapi/kemoterapi bittikten sonra da bu şişirilerek asıl onarıma geçilir.

Meme onarımı hangi yöntemlerle yapılır?

Meme onarımında iki temel onarım yöntemi vardır:

1. Hastanın kendi dokuları ile yapılan meme onarımı (otolog meme onarımı)

Hastanın kendi dokuları ile yapılan onarım (otolog meme onarımı): Çoğunlukla hastanın sırt ya da karın dokusu kullanılarak yapılır. Başka dokular kullanarak onarım yöntemleri de denenmektedir. Bu onarım yöntemi özellikle radyoterapi görecek hastalarda tercih edilmelidir. Yaşayan bir doku olduğu için radyoterapinin olumsuz etkilerine dayanacaktır.

2. Protez ile yapılan onarımı?

Eskiden meme kanseri için memenin tamamı cildi ile birlikte alınmaktaydı. Son dönemlerde ise meme başı/meme cildi koruyucu yöntemlere sık başvurulmaktadır. Özellikle bu tip ameliyatlardan sonra göğüs kasının altına silikon bir balon yerleştirilir. Bu ameliyatlar genellikle iki seans olarak uygulanır. İlk seansta göğüs kasının altına silikon balon yerleştirilir. 2-3 hafta sonra bu balon serum verilerek şişirilmeye başlanır. İstenen hacme ulaşılınca bir süre beklenir. İkinci seansta da (kemoterapi ve radyoterapi bittikten sonra) balon çıkarılıp kalıcı silikon meme protezi yerleştirilir.

Memesi çok büyük ve sarkık olmayan, radyoterapi görmeyecek, meme kanseri gelişmeden memesi alınan kadınlar protez ile onarımdan daha yüksek fayda görürler.

Bu iki yöntemin yanı sıra her iki yöntemin de birlikte kullanıldığı meme onarımını da söz konusudur: Genelde sırt kası alınarak göğüs çevrilir. Altına da bir silikon protez konarak onarım tamamlanır.

Karın dokusu ile meme onarımı (TRAM Flep/DİEP flep ile Meme Onarımı)

Doğum yapmış ya da kilolu kadınlarda genelde karın bölgesinde çatlaklar ve fazlalıklar bulunur. Bu meme onarım yönteminde karın dokusu, karın germe ameliyatında olduğu gibi alınır ve yeni memeyi oluşturmak için kullanılır. Duruma göre karın duvarı kasının bir kısmı da bu dokuya katılabilir. Böylece hasta aynı anda hem karın germe işlemi hem de meme onarımı olmuş olur. Bu ameliyatlar mikrocerrahi yöntemle (DIEP, serbest TRAM) ya da mikrocerrahi gerektirmeyecek şekilde (pediküllü TRAM) planlanabilir.

Sırt dokusu ile meme onarımı (Latissimus Dorsi Flep ile Meme Onarımı)

Sırtta yer alan latissimus dorsi kası da meme onarımında en çok kullanılan dokulardan birisidir. Ancak bu kasın hacmi genellikle yeni meme büyüklüğünü sağlamada yetersizdir. Bu nedenle bu kasın kullanıldığı yöntemlerde, çoğunlukla altına da bir protez yerleştirilir.

Kısmen daha ağrısız, daha az izli, vücudun başka bölgelerinden doku alınmasını gerektirmeyen bir yöntemdir. Hastalar normal yaşamlarına daha hızlı dönebilir.

Zaman içinde protezin değiştirilmesine gerekebilir.

İki yöntemin birlikte kullanıldığı onarım

Hem hastanın kendi dokularının hem de protez kullanılarak yani her iki yöntemin birlikte kullanıldığı meme onarımı ameliyatlarında genellikle sırt kası alınarak göğüs çevrelenir. Sırt kası yardımıyla oluşturulan bu meme şekline silikon protez yerleştirerek hacim verilir.

Memenin yeniden onarım tedavisi ne kadar sürer?

Kanser sonrası alınmış bir memenin yeniden yapılması yönteme göre genellikle iki ya da üç seansta gerçekleşir. Çok erken evre ya da profilaktik meme onarımı (meme kanseri gelişmeden memenin alınması durumunda) tek seansta onarım da yapılabilir.

Tüm bu süreç genellikle 9 ay ila 1 yıl arası sürer.

Meme başı nasıl yapılır?

Meme onarımı tamamlandıktan sonra bir süre beklenerek memenin son formunu almasına fırsat tanınır. Yaklaşık 6 ay sonra hastanın yine kendi dokusundan yeni meme başı yapılır. Çevresindeki koyu renkli alan için de genellikle dövme yaptırılır.

Rötuş gerekir mi?

Meme onarımı genellikle birden fazla seans ameliyat olmayı gerektirir. Asıl onarım yapıldıktan sonra zamanla meme başı, izlerin düzeltilmesi gibi ufak oynamalarla ideal şekil elde edilmeye çalışılır.

Ayrıca onarım yağ enjeksiyonları ile desteklenerek daha iyi bir form ve beğeni yakalanmaya çalışılır.

Bu nedenle meme onarımı hem cerrahın hem de hastanın birlikte, birbirlerini anlayarak çalışmasını gerektiren sabır gerektiren bir işlemdir. Karşılıklı iletişim ve gayret arttıkça, elde edilen sonuç da zaman içinde daha güzel olacaktır.

Meme Estetiği Ameliyatı Çeşitleri

Yaşanılan sorunun cinsine göre karar verilerek uygulanabilecek değişik meme estetiği çeşitleri vardır.